Martin Cooper 3 Nisan 1973 günü tarihe geçti
Motorola şirketinde mühendis olan Cooper o sırada Diyarbakır Escort New York’un Manhattan bölgesinde bulunan 6’ncı Cadde’de bir kaldırımda dikiliyordu Elinde tuğla büyüklüğünde bir elektronik aygıt vardı
O aygıt bir hücresel telefon yani bugünkü ismiyle cep telefonuydu ve Cooper da Muğla Escort bir cep telefonuyla konuşan birinci kişi oldu
Seni bir hücresel telefondan arıyorum Fakat gerçek bir hücresel telefon Şahsî elde tutulabilen taşınabilir bir hücresel telefon dedi Cooper sınırın öbür ucundaki şahsa Antalya Escort O kişi AT T’nin sahibi olduğu Bell Laboratuvarları’nın başındaki isim olan Joel Engel’di Engel ve Cooper uzun müddettir birinci hücresel telefonu geliştirecek kişi olma yarışı içindeydi
Hücresel telefonların tüketicilerin kullanımına Alanya Escort sunulması için daha 10 yıl vardı tahminen lakin o gün 6’ncı Cadde’de Cooper’ı gören herkes tarihin yazılmasına şahitlik etmişti
2018’de New York’ta açılan “New Era” standı Cooper’a odaklanıyordu
HER DOĞAN BEBEĞE BİR TELEFON NUMARASI
Cooper’ın o telefon konuşmasını yaptığı günden bu yana geçen 50 yılda çok şey değişti O tuğla üzere aygıtların yerini çok daha gelişmiş süratli cebe sığacak kadar ufak ve ince versiyonları aldı Bu telefonların Türkçede cep telefonu olarak anılmasının ne kadar isabetli bir isimlendirme olduğu ortada Yeni kuşak telefonlar hayatımızın her alanında kendine yer buldu dalları kültürü kendimizle ve toplumun geri kalanıyla olan münasebetlerimizi yine şekillendirdi
Hücresel telefonların bu kadar yaygınlaşmasına ve bu denli tesirli olmasına hazırlıksız yakalananlar oldu elbette Lakin Cooper’a nazaran bu aygıtların insanlığın çoğunluğu için vazgeçilmez bir pozisyona geleceği daha birinci günden muhakkaktı
Bugün 94 yaşında olan Cooper CNN’e yaptığı açıklamada Herkesin bir hücresel telefonu olmasına şaşırmıyorum Evvelce anlattığımız bir öykü vardı Bir gün her bebeğe doğar doğmaz bir telefon numarası verileceğini telefonu cevaplamadığınız gün öldüğünüzün anlaşılacağını söylerdik diye konuştu
“BİZİM DEĞERLİ OLMADIĞIMIZI DÜŞÜNÜYORLARDI”
3 Nisan 1973 tarihli o birinci konuşmadan evvelki aylarda Motorola ile AT T’nin efsanevi araştırma kolu olan Bell Laboratuvarları ortasında kıyasıya bir rekabet yaşanıyordu Bell Laboratuvarları daha evvel transistörü geliştirmiş ve birçok değerli inovasyona imza atmıştı
Cooper o günleri Onlar dünyanın en büyük şirketiydi Biz ise Chicago’da kurulmuş küçücük bir şirkettik kelamlarıyla anlattı ve ekledi Bizim çok değerli olmadığımızı düşünüyorlardı
Cooper 2011 yılı Webby Ödülleri’nde
Dolayısıyla rakibi Mahzur Cooper’ın kendisini aramasından pek şad olmamıştı Cooper’ın kendisine nispet yaptığını düşünüyordu
Yine de Engel’in kendisine hayli nazik davrandığını belirten Cooper O gün bugündür Joel o telefon görüşmesini hatırlamıyor Eh bence haksız da değil sözlerini kullandı
1 KİLOGRAM TARTISINDA ‘CEP’ TELEFONU!
Cooper Engel’i aramasından sonra imalat meseleleri ve devlet kurumlarının regülasyonları nedeniyle hücresel telefonların geniş kitlelere yayılmasının geciktiğini belirtti Örneğin Cooper’ın bugün danışman sıfatıyla kesimi olduğu Federal Bağlantı Komitesi rekabeti sağlamak için telsiz kanallarının nasıl paylaşılacağını belirlemekte oldukça zorlanmıştı
Kısa ismi DynaTAC olan Dinamik Uyumlu Toplam Alan Kapsama telefonunun bir versiyonu piyasaya fakat 10 yıl sonra sürülebildi Telefonun fiyatı 3 900 dolardı Wall Street sinemasında Gordon Gekko karakterinin kullandığına benzeyen aygıtın yükü 1 kilogramın üzerinde uzunluğu ise 30 santimetre civarındaydı
Bir kıyas yapmamız gerekirse günümüzde iPhone 14’ün yükü 170 gram uzunluğu ise 15 santimetrenin altında Fiyat bağlamında da ABD’de 200 300 dolara Android işletim sistemli akıllı telefonlar bulunabildiğini belirtelim
Michael Douglas’ın canlandırdığı Gordon Gekko Motorola 8000X DynaTAC kullanıyordu
Modern hücresel telefonların yaygınlaşması fakat 90’lı yıllarda mümkün oldu Bu periyotta aygıtlar her geçen gün biraz daha küçüldü ve daha kullanıcı dostu bir hal aldı Pew Araştırma Merkezi’nin 2021’de gerçekleştirdiği bir araştırmaya nazaran bugün ABD vatandaşlarının yüzde 97’si şu yahut bu halde bir hücresel telefon kullanıyor
Türkiye’de cep telefonu kullanım oranları da hayli yüksek. 2020 yılında Taşınabilir İrtibat Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) ile İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi iş birliğinde hazırlanan Taşınabilir Bağlantı Kesim Raporu’na nazaran Türkiye’de yetişkinlerin yüzde 98’i cep telefonu kullanırken, bunların yüzde 77’si akıllı telefon kullanıyor. Statista’nın 2022 bilgilerine nazaran ise Türkiye’de 55 milyon akıllı telefon kullanıcı var. Başka ülkeleri de kapsayan listenin birinci üç sırasında 953 milyon kullanıcı ile Çin, 492 milyon kullanıcı ile Hindistan, 273 milyon kullanıcı ile ABD yer alıyor. Listedeki öbür ülkeler ise şöyle: Endonezya (170 milyon), Brezilya (118 milyon), Rusya (102 milyon), Japonya (83 milyon), Meksika (74 milyon), Vietnam (66 milyon), Almanya (66 milyon), Bangladeş (61 milyon), İran (57 milyon), Türkiye (55 milyon), Birleşik Krallık (54 milyon).
“TEKNOLOJİNİN EMELİ UNUTULUYOR”
O birinci aramadan bugüne geçen vakitte Cooper hücresel telefonların dönüştürücü gücüne dair bir kitap yazdı pek çok şirket kurdu konferanslar verdi ve medyaya pek çok sefer açıklamalarda bulundu Lakin bu Cooper’ın çağdaş teknolojik ilerlemeleri her boyutuyla benimsediği manasına da gelmiyor
Cooper Pek çok mühendis teknoloji dedikleri şeye ve aygıtlara yani donanıma o kadar çok takılıyor ki teknolojinin emelinin insanların hayatlarını düzgünleştirmek olduğu unutuluyor dedi ve ekledi İnsanlar bunu unutuyorlar ve ben bunu onlara hatırlatmak zorundayım Biz insanların tecrübelerini düzgünleştirmeye çalışıyoruz Teknolojinin bütün olayı bu
Bugünden 50 yıl geriye baktığında telefonların insanlığı getirdiği noktayı büyük oranda onayladığını söyleyen Cooper şu an iPhone kullandığını bir evvelki telefonu Samsung’muş Apple Watch’unu kullanarak ne kadar yüzdüğünü ölçebildiği ve işitme aygıtını telefonuna bağlayabildiği için çok memnun olduğunu belirtti
Teknolojinin ilerlemesinin topluma olan yararlarının yanında ziyanlarının çok daha az olduğunu da kelamlarına ekleyen Cooper Ben bir optimistim Cep telefonlarının birtakım dezavantajları olduğunu biliyorum Bu telefonların bağımlısı olan beşerler var Karşıdan karşıya geçerken telefonla konuşan beşerler var Genele bakıldığında bence hücresel telefonlar insanlığı olumlu tarafta değiştirdi ve bu gelecekte de devam edecek tabirlerini kullandı
CNN International’ın “50 years ago, he made the first cell phone call” başlıklı haberinden derlenmiştir.