10 soruda arabuluculuk sistemi! Ev sahibi ve kiracı böyle uzlaşacak

Ali Güvenç Kiraz

ŞİKÂYETÇİ BİRİNCİ ADIMI ATACAK

2 Süreci hangi taraf başlatacak

Zorunlu arabuluculuk sürecini dava açmak isteyen kişi ve veya kurum başlatmak zorunda Kira tahliye davası açmak isteniyorsa mal sahibi iştirakin giderilmesi davası açılmak isteniyorsa hissedarlardan birisi apartmanda idareyle sorun yaşayan bir kat maliki yahut apartman komşuluk hukukuna uymuyorsa malik yahut yönetici arabuluculuk sürecini başlatması gereken şahıslar

ANLAŞMANIN MALİYETİ

3 Nereye müracaat yapılacak Fiyatı ne olacak

Arabuluculuk başvurusu açılacak dava için yetkili olan mahkeme neresi ise o adliyede var olan Arabuluculuk Bürosuna şayet o adliyede bu türlü bir ofis kurulmamış ise görevlendirilen Sulh Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğü ne müracaat fiyatı ödenmeksiniz yapılabilecek Arabuluculuk hizmeti yapılırken iki saate kadar görüşmeler fiyatsız olarak Adalet Bakanlığı nın bütçesinden karşılanarak arabulucuya ödenecek olup iki saati geçen görüşmelerde ise bilakis bir düzenleme taraflar ortasında yok ise eşit olarak taraflarca Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Taban Fiyat tarifesine nazaran ödenecek Lakin iki saate kadar Adalet Bakanlığı nın ödediği fiyat dava açılması halinde davada haksız çıkan tarafa yargılama sarfiyatı olarak ödetilecek Taraflar şayet arabulucuyla anlaşırlarsa aksi kararlaştırılmadıkça Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Minimum Fiyat tarifesine nazaran belirlenecek arabuluculuk fiyatı taraflarca eşit halde ödenir Örneğin Kira bedelinin tespiti davası konusu paraya ait bir dava olduğu için mal sahibi 5000 TL kira bedeli ödeyen kiracısı için 15 000 TL istenmiş ve 12 000 TL de uzlaşmış olsun Bu noktada 7000 TL bir artış sağlanmış olup 7000×12 84 000 TL Burada birinci 100 000 TL ye kadar yüzde 6 bir arabulucu fiyatı olarak pahalandırılacak ve 5040 TL arabuluculuk fiyatı ödenecek Konusu para ile kıymetlendirilmeyen uzlaşmalarda ise bir saati iki taraflı uyuşmazlıklarda taraf başına 480X2 formunda olacak Örneğin kat malikleri ortasında bir ihtilaf oluşmuşsa iki malik ortasındaki ihtilaf için 960 TL lik uzlaşma bedeli arabulucuya ödenecek

GÖRÜŞMELER EN ÇOK 4 HAFTA SÜRECEK

4 Taraflar nasıl ve kaç defa bir ortaya gelecek

Arabuluculuk müracaat sonrası arabulucunun tarafları davet etmesi ve tarafların arabuluculukla ilgili süreci kabul ettiklerine dair yazılı onay tarihi prestiji ile başlar Özel kanununda başka bir müddet öngörülmüyor ise genel arabuluculuk mühleti 3 hafta olup en fazla 1 hafta ek müddet ile tamamlanmak zorunda Taraflar arabulucunun daveti ile arabulucunun ofisinde bir ortaya gelecekler Görüşme süreci en fazla 4 hafta sürebilecek Bu süreç içerisinde taraflar şayet görüşmelere devam etmek isterse birden fazla sefer bir ortaya gelebilirler Fakat 2 saati aşan görüşmelerde artık taraflar arabulucu fiyatını kendileri öder

TARAFLAR ORTASI TANSİYON ÖNLENECEK

5 Görüşmelere kimler katılacak neler konuşulacak

Görüşmelere taraflar kiracı mal sahibi kat maliki yönetici yahut dava açılmak istenen başka kat maliki iştirakin giderilmesi davasında hissedarlar olur Ayrıyeten bu görüşmelere taraflar dışında vekilleri avukatlar yasal temsilcileri de vasi gibi katılabilir Arabulucu yönlendirme yapmadan tarafları uzlaştırmaya çalışır Tarafları bir ortaya getirecek uzlaşmalarını sağlamak için kendi ortalarında görüşme yapmalarını sağlayacak ortamın tansiyonunu düzenleyecek ve düşürecektir Bu noktada arabulucu muhakkak bir tarafa dönerek Bu davayı kaybedebilirsiniz dolayısı ile uzlaşmanızda yarar var üzere kesin karar içeren yahut yönlendiren cümleler kurmamalı

İMZALI TUTANAK HAZIRLANACAK

6 Arabuluculuk başarısız olursa ne yapılacak

Taraflar anlaşamazlarsa uzlaşmazlık tutanağı düzenlenecek Bu tutanak taraflarca imzalanacak İmzadan imtina edilirse durumu arabulucu yazarak kendisi imzalayacak Bu belgece arabuluculuk ofisine ibraz edilecek ve birer örneği taraflara verilecek Bu imzalı tutanak olmadan dava açılamaz Mahkemeler bu tutanakları görerek davayı devam ettirebilecek

GEÇMİŞTE AÇILAN DAVALAR KAPSAM DIŞI

7 Hali hazırda açılan davalar etkilenecek mi

1 Eylül 2023 te yürürlüğe girecek bu düzenleme o tarihe kadar açılmış olan tüm davalar ile yeniden açılacak olan davalarda uygulanmayacak Açılmış tüm davalar mevcut mahkemelerinde devam edecek 1 Eylül 2023 ve sonrası prestijiyle açılacak olan yasal düzenleme içeriğinde belirtilen tüm davalarda arabuluculuk zarurî olacak

ARABULUCU İSTEMİYORUM DENİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL

8 Taraflar arabuluculuk sürecini reddedebilecek mi

Dava kaidesi olarak arabuluculukta arabuluculuk süreci başvurusu yapılmadan reddedilemez Lakin arabulucu tayin edildikten sonra tarafların görüşmeye gelmemesi yahut bir tarafın gelip öbür tarafın gelmemesi hallerinde ise bu durum uzlaşmazlık tutanağı halinde arabulucu tarafından düzenlenecek

KATILMAYAN ZİYANLI ÇIKAR

9 Taraflardan biri görüşmeye katılmazsa yaptırımı ne olacak

Taraflardan birinin görüşmeye geçerli mazereti olmadan gelmemesi halinde arabulucu uzlaşmazlık tutanağını katılan tarafla birlikte düzenler Bu durumda dava açılması halinde katılmayan taraf haklı da çıksa haksız da çıksa arabuluculuk faaliyet fiyatını ve yargılama masraflarının tamamını ödemek zorunda kaldığı üzere haklı çıkması halinde dahil lehine vekalet fiyatına hükmedilemez

MAHKEME KARARI NİTELİĞİNDE

10 Alınan kararlara uyulmaması halinde neler yapılacak

Uzlaşma sağlanmış ve buna karşın uzlaşmaya riayet edilmiyorsa taraflar arabuluculuk tutanağının mutlaklaşmasını Sulh Hukuk Mahkemesi nden sağlatarak kararın icra edilmesini isteyebilirler Bu kapsamda bu karar katılaşma sonrası ilam kararı mahkemelerin dava sonunda verdiği karar gibi niteliğinde olur